Türkiye’de engellilerin yaşadığı pek çok sorun var. Erişim problemleri, toplumsal damgalamalar ilk akla gelenler… Engel tespiti ile ilgili problemler ve değerlendirmedeki eşitsizlikler ise diğer önemli sorunlardan. Kısacası engel ile yaşamak ülkemizde oldukça zor, görme engelliler için de durum böyle…
Pek çok gören, dünyalarını görme üzerine kurgular. Belki de aşırı derecede… Görmeyi o denli benimseriz ki, görme engellilere ne kadar gördüklerini sormaktan çekinmeyiz. Rahatsız edici bir meraktan belki de… Ve onlarda kimi zaman eski deneyimlerinden, kimi zaman öğrendiklerinden bize görmeyi anlatırlar.
“Tam bir karanlık, gece gibi, hiç ışık yok.” (Mert, 38 yaşında). “Uyur gibi gözlerinizi kapatmak ve hiç açmamak.” (Hale, 26 yaşında) “Buzlu camdan bakar gibi, objeler var ama keskinlik yok.” (Burak, 36 yaşında).
Biz gören araştırmacılar, çalışmamız kapsamında sorduğumuz bu sorunun ne kadar yersiz ve aslında “saçma” olduğunu analizler esnasında fark ettik. Fakat bu sayede, engel deneyimlerine kulak vermenin ne denli önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
Müjde Koca-Atabey & Bahar Öz (2017): Telling about something that you do not really know: blind people are talking about vision!, Disability & Society, DOI: 10.1080/09687599.2017.1345210